Πορτρέτο & διακόσμηση

Πίνακας: Το αντικείμενο που με δυσκολεύει περισσότερο από κάθε άλλο διακοσμητικό στοιχείο.

Όταν έρχεται η στιγμή να επιλέξω τον κατάλληλο για κάθε χώρο, είμαι ικανή να αλλάξω 10 αποφάσεις σε μια μέρα! Δεν είναι απλή υπόθεση… ο πίνακας είναι το “στόμα” κάθε προσωπικού χώρου. Μπορεί η επίπλωση, τα χρώματα και η κατάσταση ενός σπιτιού να περιγράφουν τον χαρακτήρα εκείνου που το κατοικεί, οι πίνακες όμως τον επιβεβαιώνουν… κάνουν αναμφισβήτητα τα συμπεράσματα (για παράδειγμα ένας kitsch καναπές στο σπίτι ενός φίλου, μας ωθεί να τον χαρακτηρίσουμε κακόγουστο. Όμως διατηρούμε τις επιφυλάξεις μας, γιατί μπορεί να τον χρησιμοποιεί από ανάγκη. Επειδή δε κατάφερε ακόμα να τον αντικαταστήσει. Αν όμως πάνω από τον καναπέ κρέμεται μια αμαζόνα καβάλα πάνω σ’ έναν πήγασο, δεν υπάρχει δικαιολογία!).

Ως γνωστόν μια εικόνα αντιστοιχεί σε 1000 λέξεις, θα πρέπει λοιπόν να προσέξουμε οι δικές μας εικόνες, να μη ξεστομίζουν “κακές λέξεις”! Γι’ αυτό ακριβώς, δε θα πρέπει να κοσμούν τους τοίχους μας τυχαία έργα τέχνης. Ή για να το πω αλλιώς, δεν αγοράζουμε ποτέ έναν πίνακα επειδή τον βρήκαμε ευκαιρία! Το θέμα μιας απεικόνισης είθισται να εκφράζει τις ανησυχίες μας, τα πιστεύω μας, την κουλτούρα μας, την αισθητική μας. Μέσα από τη ζωγραφική, τη φωτογραφία, το collage, τα stickers και άλλες τεχνικές wall art, μπορούμε να περάσουμε το προσωπικό μας μήνυμα ή να δημιουργήσουμε την ατμόσφαιρά που επιζητούμε για τον χώρο μας (π.χ. Pop Art για εύθυμο κλίμα, Ιμπρεσιονισμός για βαρύ συναίσθημα ή Art Nouveau –καλή ώρα- για ρομαντική διάθεση!).

Κάπως έτσι φτάνουμε στο δίλημμα: καμβάς ή αφίσα; ελαιογραφία ή ξυλόγλυπτο; μοντέρνο ή κλασικό; τοπίο ή πορτρέτο; Τα ερωτήματα είναι πολλά, όμως σ’ αυτό το άρθρο θα ασχοληθούμε με το τελευταίο.

Μετά από χρόνια αναζήτησης του τέλειου θέματος, έχω καταλήξει στο εξής συμπέρασμα: «Αν ο χώρος χρειάζεται προσωπικότητα, τότε χρειάζεται και πρόσωπο». Ένα πορτρέτο οπωσδήποτε αναβαθμίζει το class ενός “σκηνικού”, χωρίς προσπάθεια! Αφήνει τους επισκέπτες να το παρατηρήσουν, προκαλεί συγκινήσεις, “καλλιεργεί” οικειότητα αλλά ταυτόχρονα δηλώνει ιδιοκτησία/εποπτεία. Όπως πολύ ωραία είχε θέσει μια φίλη συνάδελφος: «Το πορτρέτο προσδίδει δραματικότητα!», εννοώντας πως δίνει την αίσθηση ότι μια μυστική ιστορία κρύβεται πίσω του… κι όταν κάτι είναι μυστηριώδες είναι και ενδιαφέρον!

Αν σας έπεισα, αν ετοιμάζεστε να αντικαταστήσετε την ‘Έναστρη Νύχτα’ του Van Gogh με την Gioconda, τότε θυμηθείτε αυτά τα tips:

- Το μέγεθος του κάδρου, θα πρέπει να είναι ανάλογο με την απόσταση του από τον ακριβώς απέναντι τοίχο/εμπόδιο. Δηλαδή δε μπορούμε να έχουμε έναν μεγάλο πίνακα σε ένα στενό χολ, διότι χρειαζόμαστε και μια Α απόσταση για να τον θαυμάσουμε!

- Μη διστάζετε να “καρφώσετε” τη Grace Kelly μόνο και μόνο επειδή δε τη θαυμάσατε ποτέ! Η τέχνη απομονώνει το πρόσωπο και το εκμεταλλεύεται σαν “αντικείμενο”. Η σημασιολογία διαφέρει κατά πολύ από την αφισοκόλληση στο εφηβικό μας δωμάτιο. Εδώ δε μετράει η Kelly, αλλά ο Howell Conant –ο φωτογράφος της-. Εξάλλου το είπε καλύτερα πριν από μένα και ο Oscar Wilde: «Κάθε πορτρέτο που γίνεται με την έμπνευση του ζωγράφου, είναι το πορτρέτο του καλλιτέχνη και όχι αυτού που ποζάρει».

Για extra glamour, προτιμήστε μια ασπρόμαυρη φιγούρα. Οι διαβαθμίσεις του γκρι, “προδιαθέτουν” τον χώρο για χρώμα. Για παράδειγμα, φανταστείτε αυτή την υπέροχη λήψη του φωτογράφου Stephan Vanfleteren, ως φόντο ενός κίτρινου μεγάλου βάζου! 

- Ένα μη χαμογελαστό πρόσωπο, δίνει άλλη βαρύτητα στο έργο και στον χώρο. Δεν είναι απαραίτητο να είναι σκυθρωπό (μπορεί να κάνει οτιδήποτε, ακόμα και να μας βγάζει τη γλώσσα), αρκεί να μη μοιάζει επιτηδευμένη η πόζα του!   

- Για κάποιον παράδοξο λόγο, τα πρόσωπα που διαθέτουν περισσότερο δυναμισμό, εκείνα που φορτίζουν το συναίσθημά μας, δεν είναι τα νεανικά και όμορφα πρόσωπα. Ίσως επειδή η τέχνη πηγάζει από την αλήθεια, ίσως επειδή το φως κάνει άλλα παιχνιδίσματα πάνω στα ζαρωμένα πρόσωπα, ίσως επειδή έρχονται σε σύγκρουση με το υπόλοιπο “τέλειο” σπίτι μας, οι μέτριες ή άσχημες φυσιογνωμίες, χαρίζουν εγγυημένη σφραγίδα στο σύνολο της διακόσμησης!

- Τι καλύτερο απ’ την προβολή του δικού σας προσώπου; Μιμηθείτε τη πόζα ενός πορτραίτου που θαυμάζετε… μη φοβηθείτε να παίξετε ρόλους! Κάτι έξω απ’ τα νερά σας, κάτι που θα ξεδιπλώνει έναν παράλληλο εαυτό. Κάτι αστείο ή κάτι αινιγματικό! Αυτό-φωτογραφηθείτε και ζητήστε από έναν ειδικό να ρετουσάρει τις ατέλειες, τον φωτισμό ή ακόμα να μετατρέψει τη φωτογραφία σε μοντέρνο σκίτσο.

Μερικές προτάσεις:

Τα πορτραίτα Φαγιούμ είναι ιδιαίτερα “δημοφιλή” σε ακριβοθώρητα σπίτια! Για να υποστηριχθούν χρειάζονται και το ανάλογο περιβάλλον. Πρόκειται για προσωπογραφίες νεκρών, προορισμένες για ταφική χρήση στην αρχαία Αίγυπτο. 

Εκπληκτική φωτογράφηση του Mick Jagger από τον Albert Watson.

Ένα από τα δεκάδες πρόσωπα που επέλεξε να απαθανατίσει ο Camille Lambrecq, από το ταξίδι του στην Ινδία. 

Η διάσημη Green Bugatti. Η αυτοπροσωπογραφία της Tamara De Lempicka.

Η “αδίστακτη” εβραία ηρωίδα του Gustav Klimt, Judith.

Ένα fashion sketch της νεαρής Kimberley Gordon.

Για το τέλος άφησα τη δουλειά της αγαπημένης μου γραφίστριας, Stina Persson, η οποία μπορεί με δυο γραμμές να δημιουργήσει αριστουργήματα!